شیر فله ای،پاستوریزه و یا استریل به چه معنایی هستند؟
شیر فله ای
شیر فله ای وقتی که به بازار عرضه می شود ، هیچ شرایط مناسب نگهداری برای آن وجود ندارد اما در کارخانجات وقتی که شیر وارد می شود آنجا کنترل می شود و تست های مختلف را انجام می دهند و انواع باکتری ها را تشخیص می دهند.
آیا مشکل شیر فله ای با جوشاندن حل می شود؟
در شیر های فله ای نمی توان گفت که آیا این شیر از دام سالم به دست آمده یا از دام ناسالم، چون اینها ممکن است که آلوده باشند و مشکلاتی را ایجاد کنند، البته ممکن است گفته شود که با جوشاندن ،این بیماری ها از بین برود و بعد از آن مصرف کنند ، اما وقتی که شیر را می جوشانند باید در شرایط خاصی این کار را انجام دهند ، اگر خیلی عادی این کار را انجام دهند ، چربی های آن بر روی شیر جمع می شود و چون سرشیر (چربی جمع شده در بالای شیر) از شیر داخل ظرف حرارتش بیشتر است به خوبی گرما به سرشیر نمیرسد و تمام باکتری ها در آن سرشیر جمع می شود و برای جلوگیری از بروز این مشکل باید از ابتدای جوشاندن، شیر را به طور مرتب هم بزنیم تا اکثر باکتری های بیماری زا از بین برود اما اگر این کار را نکنیم باکتری ها در سرشیر جمع می شوند مخصوصا باکتری تب مالت ، که اگر از بین نرود باعث بروز بیماری می شود ، این شیر باید بین ده تا بیست دقیقه جوشانده شود و وقتی که به نقطۀ جوش رسید باید ده دقیقه بهم زده شود وقتی این را هم رعایت کردند .
چرا شیر فله برای مصرف مناسب نیست؟
علاوه بر مورد با لا که بر سلامت دام و شیر حاصل از آن اشاره داشت
مشکل دیگر کاهش ارزش غذایی شیر است به عنوان مثال تمام ویتامین های محلول در آب آن که بسیار حیاتی هستند بین 50 تا 90 درصد از بین می روند و 30 تا 40 درصد پروتئین و کلسیم آن تقریبا از دست می رود ، به ته دیگ می چسبد یا تغییر شکل میدهد این گونه است که ارزش شیر جوشاندۀ فله ای بسیار کاهش پیدا می کند.
چون بعضی باکتری ها در شیر فله ای و همچنین سم هایی که این باکتری ها ترشح می کنند فقط در دمای بالای 117 درجه از بین می رود و در نقطۀ حرارتی جوش که صد درجه است و با جوشاندن معمولی از بین نمی رود بنابراین همیشه خطر وجود بیماری یا باکتری ها و سموم آنها در شیر فله ای وجود دارد.
اما وقتی که جوشانده شد مانند زمان نگهداری شیرهای پاستوریزه است و حدودا 3 تا 4 روز میشود آنرا در یخچال نگه داری کرد.
شیر پاستوریزه شده:
نوع دیگر شیر،شیر فرآیند شده و پاستوریزه است بدین گونه که شیر خام در دمای 75 درجه به مدت 15 ثانیه دمادیده و پاستوریزه می شود، برای همین بین 2 تا 4 روز در یخچال و با توجه به برندی که دارد دوام می آورد، دلیل آن این است که باکتری های درون شیر، بعد از مدت انقضا سریعا شروع به تجزیۀ مواد مغذی داخل شیر می کنند ، مخصوصا لاکتوز که تبدیل می شود به اسید لاکتیک و گاز که همین امر باعث می شود که شیر ترش شود و دیگر قابل مصرف نباشد.
چرا شیر پاستوریزه بعد از 4 روز باد می کند؟
در طی مدت مجاز نگهداری شیر پاستوریزه در یخجال نیز مشاهده می شود که کیسۀ های شیر روز اول مقداری باد دارد بعد از آن و با توجه به شرایط نگهداری آن درون یخچال به مرور زمان مشاهده می شود که باد کیسه بیشتر می شود و اگر کیسه را تا یک هفته نگه داری کنید احتمال دارد که بترکد. این به دلیل این است که باکتری های سرمادوست موجود در شیر پاستوریزه موجود در یخچال شروع به تکثیر نموده و در انتهای مدت مجاز 2 تا 4 روز نگهداری در یخچال به حداکثر می رسند این موضوع موجب بادکردگی و تخریب تدریجی شیر پاستوریزه در طی نگهداری آن در یخچال می شود. البته باید توجه داشت که اگر شیر پاستوریزه در خارج از یخچال نگهداری شود با توجه به میزان درجه حرارت محیط در عرض چند ساعت سریعا فاسد می شود.
شیر استرلیزه شده
بهترین نوع شیر ، شیر بسته بندی شده به صورت شیرهای استریل یا مدت دار است زیرا که از ایمنی و کیفیت بالایی برخوردار می باشد. چون اولا از شیر خام با کیفیت ممتاز و درجه یک تولید می شوند. ثانیا شیر خام تحت حرارت 137 درجه ای به مدت دو ثانیه دمادیده می شود و تمام باکتری ها از بین می رود و پس از ان در پاکت های شش لایه قرار داده شده و تحت شرایط کاملا استریل بسته بندی می شود که از آلودگی ثانویه مصون بماند.
آیا شیر استریل نگهدارنده دارد؟
نکته قابل توجه این است که بر خلاف تصور اشتباه برخی مردم، به شیرهای استریل (مدت دار) هیچ گونه ماده نگهدارنده ای اضافه نمی شود و دلیل ماندگاری طولانی مدت آن به سه دلیل ا- کاربرد شیر خام ممتاز و درجه یک در تهیه آن، 2- شوک حرارتی با دمای حدود 137 درجه سانتی گراد در دو ثاینه و 3- بسته بندی در پاکتهای شش لایه در شرایط کاملا اسپتیک و خلا و استریل، می باشد.این فرآیند باعث میشود تا بتوان 6 ماه در حرارت محیط شیر استریل را نگه داری کرد و بعد از آن اگر درب بسته شیر باز شد تا 5 روز میشود آن را در یخچال نگه داری و مصرف کرد.
